اگر نقشه ایران باستان را ببینید مطمئنا به عظمت و شکوه آن پی خواهید برد. ایران با داشتن ۲۵۰۰ سال تمدن تاریخی، حکمرانی پادشاهان مختلفی را به خود دیده است. آثار تاریخی که از این پادشاهان و آن دوران به یادگار مانده است گواه بر تاریخ با شکوه این کشور است. کاخهایی مانند کاخ زیبای سعدآباد، کاخ چهلستون و … از جمله این آثار زیبا و تاریخی هستند. در این مقاله به سفری پر ماجرا از دوره هخامنشیان تا قاجار میرویم تا با این عمارتهای زیبا بیشتر آشنا شویم.
تخت جمشید از بزرگترین کاخ های ایران در زمان هخامنشیان
در ۴۰ کیلومتری شیراز مهد تمدن پارسها، تخت جمشید یکی از بزرگترین کاخ های ایران در زمان هخامنشیان قرار دارد. در دل تخت جمشید کاخهای دیگر نیز مانند کاخ تچر، کاخ صد دروازه و ... وجود دارند که هر کدام برای جشن یا مناسبتی خاص استفاده میشدهاند. شما زمانی به عظمت این عمارت پی میبرید که اولین قدم را بر روی پلکانهای آن میگذارید. سر ستونهای بلند، گل نوشتهها، ستونهای شیر و گاو و … از زیباییهای این بنای تاریخی هستند.
پاسارگاد، مهد کاخهای کوروش
در مسیر تاریخی که در پیش داریم به پاسارگاد میرسیم. این منطقه بعد از پیروزی کوروش در برابر آخرین پادشاه مادها به عنوان پایتخت حکومت هخامنشیان انتخاب شد. در پاسارگاد نیز کاخ های ایرانی زیادی بنا شد بود اما با گذشت سالها و استفاده از عمارتها به عنوان کاروانسرا و مسجد باعث تخریب آنها شد و تنها دو کاخ در این منطقه باقی ماند.
چهلستون قزوین
صفویان به مدت ۲۲۷ سال در ایران حکومت کردند و سه شهر را به عنوان پایتخت برای خود برگزیدند. قزوین دومین پایتخت صفویان در طی دوران حکومتشان بوده است. شاید شنیدن نام کاخ چهلستون در شهر قزوین کمی برای شما عجیب باشد اما یکی از کاخ های ایرانی که در زمان صفویان در قزوین ساخته شد، کاخ زیبای چهلستون است. این بنا تنها عمارت باقی مانده از مجموعه عمارتهای سلطنتی قزوین است. چهلستون بعد از حکومت پهلوی به موزه خوشنویسی تغییر کاربری داد.
کاخ گلستان تهران
کاخ گلستان یکی از زیباترین کاخ های ایران در زمان قاجار است. بنای اولیه این کاخ در اواخر حکومت صفویه نهاده شد اما پس از آن به دست آقا محمد خان قاجار و خاندان قاجار ساخته شد. تلفیق معماری ایرانی و اروپایی از ویژگیهای این عمارت باشکوه است. این عمارت شامل بناهای زیبایی دیگر مانند شمس العماره، تالار سام و … اشاره کرد. بسیاری از آثار تاریخی و هدایای گرانبها در این کاخ موزه نگهداری میشود.
کاخ عالی قاپو اصفهان
زیباترین و منحصر به فردترین کاخ ساخته شده در دوران صفویه کاخ عالی قاپو اصفهان است. دلیل قرار گرفتن نام این عمارت در لیست زیباترین کاخ های ایران گچبری و مینیاتور کاریهای زیبای آن است. عالی قاپو با ۶ طبقه در ضلع جنوبی میدان نقش جهان قرار دارد. داشتن اتاق موسیقی یکی از ویژگیهای این عمارت است که باعث متفاوت شدن آن میشود. این عمارت زیبا در فاصله نه چندان زیاد از هتل عباسی و هتل عالی قاپو قرار گرفته است و با رزرو این هتلها میتوانید از دیگر جاذبههای دیدنی اصفهان نیز دیدین کنید. ایستگاه مترو امام حسین نزدیکترین خط مترو با ۱۰ دقیقه پیاده روی به این عمارت است.
کاخ شاپور نماد بزرگ منشی شاپور اول
زمانی که به سمت جاده بوشهر حرکت میکنیم با یکی دیگر از کاخ های ایرانی ساخته شده در دوران ساسانیان برخورد خواهیم کرد. این کاخ در شهری با قدمت ۱۸۰۰ سال به نام بیشاپور قرار دارد. عمارتی که در منطقه ساخته شد به عنوان مقر حکومت و پادشاهی ساسانیان انتخاب شد. در زمان پادشاهی شاپور اول جنگ بزرگی میان ایران و روم اتفاق افتاد و پادشاه روم والریان پس از شکست به دست شاپور اول اسیر شد اما پس از اسارت به دلیل شخصیت و منش بالای شاپور اول به جای سیاهچاله، برای او یک کاخ سه هزار متری آماده کردند تا اسارت خود را در آن جا سپری کند و به همین دلیل این کاخ نماد بزرگ منشی شاپور اول است.
کاخ هشت بهشت، بهشت نصف جهان
بار دیگر برای معرفی یکی از کاخ های ایرانی به اصفهان برمیگردیم. کاخ هشت بهشت دیگر اثر ساخته شده در زمان صفویان است. این بنا حدود ۴۵۰ سال پیش در دو طبقه و هشت گوشه در محله چهارباغ اصفهان ساخته شد. معماری ایرانی اسلامی، گچبری و تزیینات زیبا از دیگر ویژگیهای این عمارت باشکوه است. هتل عباسی، هتل سپاهان و هتل عالی قاپو از هتلهایی هستند که در نزدیکی این عمارت قرار گرفتهاند. ایستگاه مترو انقلاب و ایستگاه امام حسین نیز در نزدیکی این هتلها قرار دارند و برای جا به جایی در شهر به شما کمک میکنند.
عمارت کلاه فرنگی شیراز
یکی از متفاوتترین کاخ های ایرانی ساخته شده در دوران زندیه عمارت کلاه فرنگی شیراز است. معماری این کاخ برگرفته از معماری هشت بهشت اصفهان از هشت گوشه ساخته شده است. شهرت عمده این عمارت مربوط به صاحب آن یعنی کریم خان زند است وی به خاطر رفتار خوبی که با مردم داشت از شهرت بیشتری نسبت به سایر پادشاهان برخوردار بود. یکی از نکات جالب توجه درباره این کاخ، دفن شدن کریم خان در آن است اما بعد از به سلطنت رسیدن آقا محمد خان قاجار به دلیل کینه و نفرتی که از کریم خان و زندیه داشت استخوانهای او را زیر یکی از پلکانهای کاخ گلستان دفن کرد. با رزرو و اقامت در هتل پارس شیراز و هتل ارگ میتوانید از این عمارت زیبا و دیگر جاذبههای اطرافش لذت ببرید.
کاخ آپادانا، پایتخت زمستانه هخامنشیان
یکی دیگر از کاخ های ایرانی ساخته شده در زمان هخامنشیان کاخ زیبای آپادانا در شوش است. این شهر سومین مقر حکومت و پایتخت زمستانی آنها بوده است. این عمارت به دستور داریوش اول و به سبک معماری تخت جمشید با تالارهای متفاوت و نمادهایی مانند نمادهای تخت جمشید ساخته شد. آپادانا ۱۰ هزار متر مربع فضا دارد که فقط ۱۱۰ اتاق از آن تاکنون کشف شده است.
سخن آخر
خب به پایان سفر هیجان انگیز خود درباره کاخ های ایرانی میرسیم. مطمئنا عمارتهایی که معرفی شد تنها کاخهای تاریخی ایران نیستند و این کشور پهناور دارای عمارتهای باشکوه دیگری نیز است که فرصت به معرفی آنها نشد. اگر شما از این عمارتها بازدید کردهاید، تجربه و حس خود را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.