خانه پطروس

یكی از خانه های زیبای جلفا خانه پطروس است. این خانه متعلق به پطروس ولی جانیان بوده است. وی یكی از تجار ثروتمند و مشهور جلفا بود كه به دلیل صداقت مورد توجه اولیای دولت صفوی بود و در بین ارامنه ازاحترامی خاص برخوردار بود.طبق كتیبه ای كه در محل خانه موجود است این بنا در سال 1668 میلادی برابر1.46 ه.ق در زمان سلطنت شاه صفی ساخته شده است.خانه پطروس در دو جبهه تشكیل شده كه در آن روزگار بوسیله باغی از هم جدا می شده اند. یك قسمت برای فصل تابستان و قسمت دیگر برای ایام زمستان ساخته شده بود. ساختمان دارای دو طبقه است . طبقه همكف از یك اتاق مركزی و دو اتاق كوچك تشكیل شده است . در قسمت جنوبی دیوار این اتاق تزئیناتی به شكل گچبری دیده میشود. این تزئینات شامل حجم هائی مانند كاسه ، صراحی و ظروف دیگر است. این شیوه تزئینات در اتاقهای كاخ عالیقاپو و برخی بناهای دیگر به چشم میخورند.در وسط این اتاق حوض آبی وجود دارد كه از سنگ مرمر ساخته شده است. در دیوار جنوبی این اتاق فرورفتگی دیده میشود كه بجای بخاری اختصاص داشته است. در بالای این بخاری دیواری بقایای خطی كه به زبان ارمنی نوشته شده به چشم میخورد . در این نوشته نام سازنده بنا ماتوس و سال تولد پطروس كه با لقب خواجه نامیده شده است آمده است. سال تولد او 1659 می باشد. اتاقهای طرفین تالار قرینه یكدیگر هستند و در تزئینات آنها بخاری دیواری نیز وجود داشته است . طبقه فوقانی بیشتر از طبقه همكف آسیب دیده ، بنابراین درباره آن اطلاعات كمتری میتوان به دست آورد. اما آنچه در این طبقه كاملا مشهود است قرینه سازی است. بطوری كه در همه قسمتها پله ها ، پنجره ها ، راهروها و طاقچه ها قرینه سازی بوضوح به چشم میخورد. نقاشیهای خانه خواجه پطروس كه بصورت نقاشی دیواری است شامل برگها و گلهای زینت یافته بوسیله قطعاتی از طلا است. این نقاشیها با نقاشیهای اتاق داخلی كاخ چهلستون و نقاشی های چلیپای موجود در كاخ عالیقاپو شباهت تام دارند. دیگر نقاشیها ، منظره هائی از شكار هستند كه به مینیاتور شبیه میباشندو بالاخره تصاویر كوچكی از انسانها و مناظر طبیعت. این خانه نیز به دلیل در بر داشتن ویژگیهای معماری دوران صفویه مخصوصا تزئینات در اختیار دولت قرار گرفته و عملیات مرمت و بازسازی در آن در حال انجام میباشد.