دخمه های زرتشتیان

دخمه زرتشتیان (برج سکوت یا برج خاموشان):

دخمه یا دژخانه  و یا داغگاه مکانهایی بوده که تا پیش از ظهور زرتشت بسیار رواج داشته و مکانی بوده برای از بین بردن اجساد مردگان که با آمدن آیین زرتشت این امر مطرود گشته. دخمه ها گاه طبیعی و یا بعضا دست ساخته بشر بوده است .در 15 کیلومتری جنوب شهر یزد و در حوالی صفائیه، روی ارتفاع  کوهی به نام کوه دخمه، دو عمارت از جنس سنگ و شکل مدور و برج مانند میان تهی قرار گرفته که به دخمه یا دادگاه زرتشتیان معروف است. یکی از آنها قدیمی‌تر و به نام شخص  مانکجی هاتریا (زرتشتی هندی‌الاصل) و یکی دیگر که جدیدتر می‌باشد به نام گلستان مشهور است و مربوط به دوره قاجاریه می‌باشد. دخمه گلستان 25 متر و دخمه مانکجی نیز 15متر قطر دارد و ارتفاع دیوار آن از سطح تپه 6 متر است. در کنار این کوه نیز تعدادی عمارت خشت و گلی، آجری، سنگی ، مجهز به امکانات رفاهی مربوط به زمان خود "معروف به خیله" دیده می‌شود. قدیمی‌ترین آثار این محوطه نیز همین خیله‌ها و دخمه‌های ضلع غربی میباشد که به دوران صفویه برمی گردد.

در این مکانها نیز با قرار دادن اجساد مردگان ،منتظر خورده شدن توسط پرندگان میشدند و بعد نیز با ریختن استخوانها در دخمه ها به پایان زندگی افراد خاتمه میداند.جالب است که هرگونه گریه و عزا برای فقدان اموات در بین پیروان زرتشت نکوهیده شده است.