در سراسر دنیا نان به عنوان غذای اصلی مردم محسوب می شود. اصولا آرد تشکیل دهنده نان را از ميزان خاكستر موجود در آرد گندم، طبقهبندي ميكنند بدین شکل که هر چه خاكستر آرد كمتر باشد آرد مرغوب تر است و هرچه پروتئين آرد گندم بالاتر باشد آرد غنی تر ميباشد.در سراسر دنیا نان ها بر اساس آداب اقوام و ملل مختلف دارای انواع متفاوتی هستند. هر کدام از این نان ها بر حسب تناسب و شرایط اقلیمی مردم منطقه به شکل های متفاوتی تهیه می شوند. امروز در این مقاله قصد معرفی انواع نان های مرسوم، متداول و همچنین پرطرفدار ایران عزیزمان را داریم .
از آرد سفید تهیه می شود؛ آرد سفید آردی است که در تهیه آن فقط از دانه غلات استفاده می شود.
به دلیل آنکه در تهیه آن، دانه و ۱۰ درصد پوسته دانه (سبوس) به کار می رود به نان قهوه ای معروف است.
برای پخت نان کامل از آردی استفاده می شود که در تهیه آن، دانه کامل گندم ،آرد شده است.
به آرد این نان در هنگام پخت پودر جوانه گندم اضافه می شود.
در آرد این نان که قهوه ای رنگ است انواع غلات را به صورت دانه کامل اضافه می کنند.
نان لواش که متشکل از آرد، آب، خمیر مایه و نمک است بسیارنرم، تخت و نازک می باشد. نان لواش اصلی، بسیار نازک است و به محض قرار گرفتن در جریان هوا تازه به راحتی وسریع خشک میشود.
این نان دارای ضخامت بیشتری نسبت به لواش است و فقط در ایران پخت می شود. به نان سنگک نان خمیری نیز می گویند.
این نان نسبت به سنگک و لواش سفت تر است. به اعتقاد برخی افراد این نان متعلق به قبیله ای عشایری به نان بربر بوده است که توسط یکی از شاهان قاجار در سده گذشته در جنوب تهران اسکان داده شده اند.
این نان با نام نان خشک (خشکه) نیز شناخته میشود. این نان از خمیر فطیر به همراه روغن گوسفند تهیه می شود. این نان پس از پخت، خشک و ترد شده و مانند بیسکویت می شود. نان روغنی به دو صورت پخت میشود در نوع ساده آن از کنجد استفاده میشود و درنوع شیرین آن شیره انگور یا شکر اضافه میشود.
این نان به لحاظ بافت بسیارنرم و ظریف است. اغلب این نان را در روزهای عید مصرف می کنند.
نان سبوس دار جزو غنی ترین نان ها محسوب میشود. این نان به طور متوسط دارای دو برابر ویتامین، مواد معدنی و مواد فیبری نسبت به نان سفید است. فیبر موجود در این نان برای رفع یبوست بسیار مفید است علاوه بر آن علیه امراض میکروبی روده اقدام می کند و سیستم ایمنی بدن را فعال می نمایند. فیبرهم چنین کلسترول و مواد سمی حاصل از تجزیه مواد غذایی را جذب کرده و از روده دفع می کنند.حال که در این مقاله با انواع نان و مواد تشکیل دهنده آن آشنا شدید جالب است بدانید که نان و فرهنگ نان در مرز و بوم ما به حدی حائز اهمیت است که کشور عزیزمان در آبان ماه سال 90 به طور رسمی از موزه نان مشهد رونمایی کرد. این موزه در نوع خود نخستین در ایران و خاورمیانه بشمار می آید . متولی این موزه بخش خصوصی و متعلق به شرکت “نان صنعتی گندم دشت مشهد” یکی از بزرگترین تولید کننده های انواع نان صنعتی در خاورمیانه است .البته نخستین موزه نان جهان در سال ۱۹۵۵ و در آلمان به نام “موزه فرهنگ نان افتتاح شد که هم اکنون مورد توجه گردشگرانی است که از این کشور دیدن می کنند.اما با این حال موزه نان در مشهد یکی از دیدنی های این شهر محسوب می شود که براساس معماری سنتی – ایرانی با ساده ترین مصالح آجر ایرانی ، کاهگل ، چوب و گچ طراحی شده است .قسمت های مختلف این موزه ارزشمند عبارتند از: غرفه کشاورزیاین غرفه یکی از زیباترین غرفه های این موزه است که زحمات فراوان کشاورزان را تداعی می کند که شامل: بذر افشانی ، خرمن کوبی، گندم چینی و چک زدن می شود.
آسیاب بانینمایش آسیاب بانی در این موزه برای نمایان کردن قدرت بازوان و همت زنان و مردان ایرانی در گذشته است:دستاس، آسیاب و آسباد از جمله ابتدایی ترین ابزار آلاتی است که مردم در گذشته از آنها برای ساخت آرد استفاده می کردند.آتشهمانطور که می دانید آتش آخرین عنصر چهار گانه طبیعت است . در این غرفه از نمایشگاه چند نوع تنور و نان به نمایش گذاشته شده است که شامل تنور سنگی، انواع تنور سفالی، تنور مال، تنور عشایری، تنور حیاطی یا ایستاده و تنور ساج می باشد.شايان ذكر است: موزه نان مشهد در كيلومتر 17بزرگراه آسيايي بعد از سه راه فردوسي ميباشد.