شهر سیرجان

سیرجان ، بعد از اسلام و تا اواسط قرن دهم میلادی شهر عمده ومركز ایالت كرمان بوده كه شیراجان هم گفته شده است. سیرجان تقریبا در هشت كیلومتری مشرق شهر جدید سعید اباد قرار داشته و در ان زمان والی كرمان نیز در همین محل مستقر بوده است. نام سیرجان در اصل سیرگان بوده و بنای ان را به بهمن پادشاه اشكانی نسبت می دهند و در استیلای عرب ان را معرب كردند و سیرجان نامیدند. از شمال به شهرستان رفسنجان وشهر بابك ، از جنوب به استان هرمزگان ، از شرق به استانهای بافت بردسیرو از مغرب به استان محدود است.سیرجان بین كوههای مركزی و كوههای شرقی زاگرس قرار گرفته و مهمترین ارتفاعات ان عبارتند از كوه پنج ، چهار گنبد، بیدخوانو كوه عین البقر. از نواحی پست و هموار این شهرستان می توان دشت كویر در غرب و دشت حاصلخیز قطبیه را در شرق این شهر نام برد كه بین سیرجان و بافت قرار دارد. اب و هوای سیرجان نیمه بیابانی است. در تابستان نسبتا گرم وخشك و در زمستان سرد و در بهار همراه با بارندگی است. منشا اصلی بارندگیها ی این شهرستان ، توده هوای غربی و اثر هوای مرطوب اقیانوس هند است. مهمترین رودخانه های سیرجان عبارتند از : تنگوییه و رود خانه حسین اباد كه هر دو فصلی هستند. پوشش گیاهی و جانوری : گیاهان جنگلی سیرجان بیشتر در رمینه قیچ، قاق و انواع گون است. حیوانات این منطقه در كوهستانها روباه ، گرگ، كفتار، پلنگ ، قوچ و میش كل و در دشتها اهو،گورخر و پرندگانی از قبیل كبك ، سینه سیاه و تیهو هستند. زبان مردم سیرجان فارسی است ولی عشایربه زبان تركی نیز تكلم می كنند.مهمترین ایلات سیرجان عبارتند از : افشار ، ارشلو ، قرایی، بچاقچی و شول. در اراضی حاصلخیز قطبیه اثار خرابه های قلعه سنگی كه بر روی صخره ای بنا شده است دیده می شود كه قدرت نظامی فوق العاده ای داشته واعراب ان را مركز ایات كرمان قرار داده بودند. سایر بناهای تاریخی سیرجان عبارتند از امامزاده احمد ، امامزاده علی و اتشكده فیروز سیرجان به علت موقعیت خاص جغرافییایی و قرار گرفتن بر سر راههای ارطباتی كرمان، یزد ، بندر عباس ، شیراز ونیز به سبب وجود اراضی حاصلخیز ومنابع معدنی از دیرباز مورد توجه بوده است.فعالیت های اقتصادی مردم سیرجان را ایالات وعشایر انجام می دهند و فراورده های دامی ان نقش مهمی در خود كفایی این شهرستان ایفا می كنند.این شهرستان با وجود داشتن استعداد كافی در زمینه صنعتی و بهره برداری از منابع معدنی و انسانی ، در گذشته رونق چندانی نداشته است. اخیراð پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران كارخانه هایی در سیرجان تاسیس شده كه از ان جمله می توان معدن اهن گل گهر، كارخانه های تولید گچ، پلاستیك سازی ، سرامیك سازی و صنعت پیچ ومهره را نام برد.علاوه بر معدن اهن گل گهر ، معادن تنگوییه و چنگال نیز در سیرجان وجود دارند كه سنگ مرمر انها معروف است و یك معدن سنگ سفید چینی هم دارد كه با ایجاد كارخانه چینی سازی در سیرجان ، در جهت خود كفایی و جلوگیری از بیكاری در این شهرستان گامهای موثری برداشته شده است.از زمانی كه سیرجان به منطقه ویژه اقتصادی تبدیل و فرودگاه ان راه اندازی شد رونق فراوانی در زمینه اقتصادی پیدا كرده است.تبدیل شدن سیرجان به منطقه ویژه اقتصادی و راه اندازی فرودگاه رونق فراوانی در زمینه اقتصادی برای سیرجلن به همراه داشته است.